Mình nhớ hồi năm 2014, mình biết tin bác Đào Hải qua đời, không phải qua báo chí, mà bằng dòng thông báo hiện trên bảng tin ở NXB Kim Đồng - trụ sở cũ tại 55 Quang Trung. Đấy là đợt thực tập nghiệp vụ thứ hai của mình. Ban Comic.
Ngày hôm đấy mình cứ thỉnh thoảng lại nghé ra ngoài hành lang, chỗ màn hình tivi chạy dòng thông báo ấy. Lòng lan man nghĩ về ảo tưởng những người không bao giờ chết.
Lúc ấy, nhiều hơn việc nghĩ về một người vừa qua đời, mình nghĩ về những cái kết của các bộ truyện. Có cái vui, có cái buồn, có cái lửng lơ... Và có những cái kết thúc vì người sinh ra nó đã chẳng còn nữa. Như bộ 10% quyết định năm nào mãi mãi dừng lại ở cảnh nhân vật nam chính đạp cửa xông vào hỏi nhân vật nữ "Em đang có thai hả?"... Rồi sau đó, là không gì cả. Mãi mãi không còn gì. Mọi thứ đều nằm trong một chiếc hộp, mà người ta đã đem chiếc chìa khóa duy nhất mở được ổ khóa của chiếc hộp ấy đi nấu chảy thành một khối kim loại không còn hình thù. Tương lai của các nhân vật vẫn tồn tại, nhưng cánh cửa dẫn đến nó thì không còn nữa.
Cho đến khi tập 9 của Tý Quậy ra mắt, dù câu chuyện có gượng gạo đôi phần, nhưng mọi thứ đều thể hiện nỗ lực của họa sĩ, của biên tập viên... Mọi người đều nỗ lực mang lại hình hài vật chất cụ thể cầm nắm được cho những ý tưởng - những tiếng vọng tưởng như vô hình. Đó là những trang bản thảo được họa sĩ Đào Hải hoàn thiện trong những ngày cuối đời, cũng đồng thời là những khoảnh khắc cuối cùng của Tý Quậy. Nhìn những trang bản thảo viết vội, với những từ ngữ đôi lúc được viết dang dở - chỉ vừa đủ để người ta luận ra nó là từ gì, mình tự dưng nhớ đến hai câu trong bài Time in a Bottle của Jim Croce:
But there never seems to be enough timeTo do the things you wanna do once you find them...
Ít nhất trong cuộc chạy đua ấy, bác cũng hoàn thiện được trọn vẹn một điều gì đó trong số những điều còn dang dở.
Tạm biệt Tý Quậy, tạm biệt cái không gian xưa cũ của thời bao cấp, của Hà Nội những năm 90 mà không một tiện nghi nào của thời hiện đại có chỗ để chen chân. Mình yêu Tý Quậy một phần, à không, phần nhiều, cũng vì cái sự bảo thủ ấy. Mọi thứ vẫn mãi mãi là một khu nhà tập thể - kiểu một cái nhà biệt thự to to được chia ra làm nhiều cặn hộ nhỏ phân cho cán bộ, mãi mãi là "anh kiến trúc sư nghèo lấy chị kĩ thuật viên nghèo", là những phích nước hoa, là ấm trà ủ trong giỏ, là tờ lịch treo tường, là cái không khí giản dị mỗi buổi sớm mai...
Chương cuối cùng của tập 9 nói về những cơn bão, cơn bão vật lý và cơn bão trong tâm hồn mỗi người... Thật khó để mô tả rành rẽ, nhưng dường như đó là tất cả những gì bác Đào Hải muốn nói, trong suốt nhiều thập kỉ của Tý Quậy. Một sự vội vã đáng yêu, và khiến người ta thấy mắt mình nhòe đi. Truyện khép lại giữa cơn bão, và tiếng của bố Tý Quậy đầy hào sảng: "Bão rồi! Hay quá! Tuyệt vời! Bão to lắm! Ha ha!"
Mình tự dưng liên tưởng đến tiếng hô xung phong của binh lính trước khi ra trận. Liệu có khi nào đây là tiếng hô lấy tinh thần của chính chú Đào Hải trước "trận chiến lớn" trong cuộc đời? Hay tiếng hô đầy lạc quan của một người sắp dấn thân vào một hành trình lớn đến nơi vắng dấu chân người?
Nay ta đã có căn nhà cùng những đứa trẻ, tuy hơi nghịch, học hơi dốt nhưng vẫn đẹp như thiên thần...
Cà.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét